Autobiograficzna powieść Marka Hłaski stanowi oryginalny obraz epoki i jedno z tych dzieł, o które do dziś spierają się nie tylko literaturoznawcy. To właśnie ona przyczyniła się do większości mitów i legend, które narosły wokół postaci autora. „Piękni dwudziestoletni” to rodzaj przewodnika po czasach PRL, ówczesnych barach i wydarzeniach, które rozpalały wyobraźnię młodych buntowników. Książka po raz pierwszy została wydana w Paryżu w 1966 roku, a w Polsce – z powodu ingerencji cenzury – ukazała się dopiero po ponad 20 latach. Spektakl według tej prozy przygotuje w Katowicach reżyser Piotr Ratajczak.

Pomysł na realizację tego przedstawienia został wyróżniony w konkursie Instytutu Teatralnego im. Z. Raszewskiego „Klasyka żywa” – inscenizacja otrzymała dofinansowanie oraz zaproszenie do ogólnopolskiego konkursu. Planowanemu przedstawieniu towarzyszyć będą różnorodne działania edukacyjne, angażujące mieszkańców Katowic w odkrywanie śladów Marka Hłaski we współczesnej rzeczywistości.

Produkcja spektaklu została dofinansowana w ramach Konkursu na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej „Klasyka Żywa” realizowanego z okazji obchodów 250-lecia teatru publicznego w Polsce. Konkurs organizuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.

„Piękni dwudziestoletni” to nie tylko osobisty dziennik Marka Hłaski, lecz także oryginalne świadectwo epoki. To rodzaj przewodnika po czasach PRL-u, ówczesnych barach i wydarzeniach, które rozpalały wyobraźnię młodych buntowników. Polski James Dean opisuje w nim rozpaczliwe próby ucieczki od ponurej rzeczywistości. Rozpamiętuje chwile, gdy z pomocą przychodziły mu alkohol, związki z kobietami, a wreszcie literacka i filmowa fikcja.

Znaczną część tych – jak sam o nich mówił Hłasko – „prawdziwych zmyśleń” stanowią powroty do czasów młodości i szkolnych doświadczeń, gdy jako młody chłopak sprzeciwiał się powszechnemu w tych latach konformizmowi. W jego zapiskach często pojawiają się też wspomnienia z pracy w firmie przewozowej i w tygodniku „Po Prostu”. Przez gęstą warstwę słów przenikają skrajne emocje – te, które przywodzą na myśl dramatyczne wizje artysty i obsesyjne napady lęku, oraz te, które obnażają jego najgłębiej skrywane pragnienia.