Dzieje Elbląga są wyjątkowo bogate i złożone, podobnie jak historia Teatru, jego początków, rozwoju, powstania sceny zawodowej. W dawnych czasach Elbląg pozostawał pod ogromnym wpływem, głównie gospodarczym, Rzeczpospolitej. Później nastąpił czas niemal całkowitego zgermanizowania okolicznej ludności. Tradycje teatralne na Żuławach sięgają XVI wieku. W ówczesnym Elblągu nie było teatru profesjonalnego, jednak od samego początku funkcjonowania gimnazjum miejskiego, działał w nim także teatr szkolny. Pierwsze przedstawienie "Acolastus" wystawiono w 1536 roku w czasie Sejmiku Generalnego Prus Królewskich w Elblągu. Była to komedia pierwszego rektora i dramaturga Wilhelma Gnapheusa. Utwór ten był niezwykle popularny w XVI wiecznej Europie. Doczekał się 48 wydań i wielu przekładów, w tym na język polski. Treścią sztuki były dzieje biblijnego syna marnotrawnego.

Duże zdolności muzyczne i reżyserskie miał także jeden z kolejnych rektorów miejscowego gimnazjum Jerzy Daniel Seyler, żyjący na początku XVIII wieku. Był niestrudzonym organizatorem imprez historycznych. Na jego zaproszenie przybył do miasta słynny kompozytor Georg Friedrich Händel. Podzielił się z rektorem i jego współpracownikami doświadczeniem w przygotowaniu i wystawianiu oper. Seyler napisał dramat pt. "Hermann von Balcke", a mistrz Händel skomponował muzykę do tego utworu. I to w ciągu zaledwie kilku dni. Te wszystkie działania nie mogły jednak zastąpić stałej sceny.